ÇAKICI’NIN İLK KURŞUNU – SABAHATTİN ALİ

 

Merhaba :) Bu kitap Sabahattin Ali’nin sandığından çıkan eserlerden oluşuyor. YKY bu eserleri 3 kitapta yayımlamış. Bu kitapta 4 hikaye, 11 şiir, 1 opera, yazmayı planladığı yazıların listesi, konferans metinleri ve dergideki yazıları, çizdiği desenler mevcut. Çizimleri de çok hoş. Hikayelerin üçü eksik. Birisi tam kitaba adını veren hikaye. En çok onu beğendim doğal olarak. Taslak halinde diğerleri, eski kelimeler çok vardı anlamını araştırıp okudum hatta kitaba not aldım. Eğer tamamlama şansı olsaydı o hikayelerinin de güzel olacağına eminim. Ayrıca o dönemki siyaseti eleştiren tarzını kitapta çok yakaladım.

Çakıcı, efsaneleşmiş bir kişinin hikayesi. Halk dostu, padişah karşıtı, diğer eşkıyalardan insanları kurtaran koruyan güçlü bir kişilik, yaşadığı dönemde herkes ondan korkarmış, sevenleri de çok. Sabahattin Ali bence güzel yazmış bunu ama herhalde padişaha karşı sert tutumundan dolayı hikayeyi yayımlatmamış. Okuduğuma memnun kaldım. Şiirlerini ise anlayamadım. Çokça kurbağa hakkında şiiri var. Netten araştırdım “SabahattinAli’nin Kurbağaları” adlı yazıyı okuyunca kurbağa sevdasını anladım biraz. Meğer Almanya’da kurbağa çokmuş ve onlara özel ilgisi orada yaşarken oluşmuş Ali’de.

Opera metnini eleştiremiyorum pek çünkü operaya gitmedim de okumadım da. Ama sanki eksikti muhtemelen öyledir taslak çünkü. En çok sondaki yazılarını beğendim. Herkes onun aydın düşüncelerini okumalı bence. Kadınlar hakkındaki yazısıyla başlıyor.

Kadınların okumasının önemini anlatıyor. Okuyan okumayan kadın profilini çiziyor. Kadınların aklını faydalı şeylerle doldurmak gerektiği, evlenme odaklı olmamaları, kendilerini yetiştirmelerini söylüyor. Ailelerin de kızlarını okutmadığı okutsa da iyi düzeyde koca bulmaları amacını taşıdıklarını ve bunun bir an önce değişmesi gerektiğini anlatıyor. Günümüzde bile onun anlattığı şeyler değişmedi çok azı değişmiş. Genç kızları spora, sanata, edebiyata yöneltmenin onlara çok iyi geleceğini söylüyor. Dolayısıyla milletimizin de gelişeceğini aktarmaya çalışmış. Ben o yazısına bayıldım.

Diğer yazılarında da memleketin hali, bazı kavramları, hapishanelerin durumu hakkında yazmış ve siyasi görüşünü açıkça belirtmiş. Zaten bu yayımlanan dergi yazıları ve konferansları dolayısıyla hükümet onu düşman biliyor hapse atıyor. Kitaplarını yasaklatıyor. Çok çetin bir hayatı olmuş. Kıymeti ölünce anlaşılmış. Halbuki Ali; MEB 100 temel esere dahil edilip, çok okunan yazarlar listesine girdi. O kadar üzücü ki, onun gibi muhteşem bir yazara sefilce hayat yaşatıp, öldürtüp nice güzel eserlerinden hepimizi mahrum bırakmışlar. Allah rahmet eylesin. Bu kitabını okurken başta sıkılsam da yazıları kısmında çok odaklandım. Güzel bir bakış açısı kattı. 

Size de tavsiye ederim. Sabahattin Ali’nin bambaşka yönlerini göreceksiniz. @kitaplarm_ve_ben öncülüğündeki #birlikteheraybiryayınevi grubumuzda #çakıcınınilkkurşunu adlı kitabı okudum.